طبق آماري كه براساس شاخص پايش منابع آب طي مهرماه تا اسفندماه سال93 تدوين شده و نسخه‌اي از آن در خبر آنلاين منتشر شده، وزارت نيرو، استان‌هاي كشور را به 6 دسته مرطوب، نرمال، قابل تحمل، داراي تنش آبي، داراي تنش شديد آبي و كمبود آب طبقه‌بندي كرده است. براساس اين طبقه‌بندي 7 استان در رده مناطق با كمبود آب و 13 استان اصفهان، ايلام، تهران، البرز، خوزستان، زنجان، قزوين، قم، كرمانشاه، گلستان، لرستان، مركزي و همدان در رده مناطق با تنش آبي شديد قرار دارد.
11 استان آذربايجان‌شرقي و غربي، اردبيل، چهارمحال و بختياري، خراسان شمالي و رضوي، سمنان، كردستان، كهگيلويه و بويراحمد، گيلان و مازندران هم در دسته مناطق درگير با تنش آبي قرار گرفته‌اند. اين درحالي است كه استان‌هاي گيلان، مازندران و آذربايجان‌ها حتي در رده مناطق مرطوب، نرمال يا قابل تحمل هم قرار نگرفته‌اند و اين نشان از وضعيت نگران‌كننده منابع آب كشور دارد. نكته درخور تامل اينكه براساس آمار سال آبي ۹۱-۹۲ هيچ استاني در رده كمبود آب قرار نگرفته بود.
- كم‌آبي؛ نتيجه 70سال دخالت نسنجيده در طبيعت
مهندس منصور قطبي سرابي كارشناس پيشكسوت مهندسي آب در وزارت جهادكشاورزي در گفت‌وگو با همشهري درباره علل كاهش بارندگي در كشور گفت كه طي 70سال اخير دخالت‌هاي نسنجيده در چرخه هيدرولوژي يا اجزاي گردش آب در طبيعت، تعادل كمي و كيفي اين چرخه را به‌هم‌زده و باعث كاهش بارندگي شده است.
آنطور كه اين كارشناس مي‌گويد، دخالت‌هاي مخرب و نسنجيده ازجمله سدسازي‌هاي بي‌حساب و كتاب باعث خشك شدن رودخانه‌ها و تالاب‌ها شده كه نتيجه آن توليد ريزگردهاي نمكي آلوده به سم و كود شيميايي است. در واقع قهر طبيعت، به‌صورت ريزگرد در خوزستان و بسياري از مناطق ديگر بروز كرده است.
قطبي سرابي برخلاف برخي كارشناسان كه بر بارورسازي ابرها تأكيد مي‌كنند اين راهكار را مردود مي‌داند و تأكيد مي‌كند: دخالت در ابرهاي داخلي هم از دخالت‌هاي نسنجيده تلقي مي‌شود. به اعتقاد وي بارورسازي ابرها، علاوه بر تغييرات عظيم آب و هوايي، موجبات نابودي دشت‌هاي حاصلخيز كشورها را سبب مي‌شود.
وي خاطرنشان مي‌كند: ابرها منشأ رطوبت هوا و منبع توليد آب‌هاي شيرين و مخزن آب‌هاي زيرزميني دشت‌ها محسوب مي‌شوند. به‌گفته سرابي، بخش عمده ابرهاي غربي كشور ايران در كشور تركيه و از طريق بارورسازي ابرها تخليه مي‌شود و برهمين اساس ايران همه ساله با كمبود باران روبه‌رو مي‌شود.
- وزارت نيرو مانع بارورسازي ابرها شود
اين كارشناس باسابقه با تأكيد بر ممنوع بودن بارورسازي ابرها تصريح مي‌كند: باروري ابرها در داخل كشورها نيز اكيدا ممنوع است با وجود اين، بسياري از كشورها، ازجمله كشور ايران (وزارت نيرو) بي‌توجه به پيامدهاي نامطلوب بارورسازي ابرها، دست به اين اقدام مي‌زنند. اين در حالي است كه بارورسازي ابرها در داخل كشور از يك سو، به سهميه ساير دشت‌ها، شهر‌ها و استان‌هاي كشور آسيب مي‌رساند و از سوي ديگر، باعث تشويق ساير كشورها به بارورسازي ابرها مي‌شود.
قطبي سرابي مي‌گويد: وزارت نيرو براي جلوگيري از بارورسازي ابرها، توسط كشور‌هاي همسايه به‌ويژه كشور تركيه، بايد با جمع‌آوري مستندات لازم در نخستين فرصت به سازمان ملل شكايت و از باروري ابرهاي ايران جلوگيري كند.
اين كارشناس، درجه حرارت و رطوبت مناسب هوا را از عوامل بسيار مؤثر در وقوع و ميزان بارندگي از ابرهاي بارور دانست و افزود: بيش از آنكه تغييرات اقليمي طبيعي در كمبود بارندگي اثر داشته باشد دخالت مستقيم در عناصر داخل چرخه هيدرولوژي و به‌عبارت ديگر نبود مديريت يكپارچه بر منابع آب كشور باعث كاهش بارندگي در كشور شده است.
- ايران سالانه با 11ميليارد مترمكعب كسري آب مواجه است
منصور قطبي سرابي با تأكيد براينكه بارندگي نقش كمرنگي در كمبود آب كشور دارد، گفت: كشور ما در حال حاضر سالانه با 11ميليارد مترمكعب كسري آب‌هاي زيرزميني مواجه است كه اين كسري ناشي از برداشت آب از چاه‌هاي غيرمجاز است. بر اين اساس وزارت نيرو در نخستين گام بايد براي مقابله با اين پديده شوم چاره‌اي بينديشد و مانع از ادامه اين روند شود.
نظر شما